Yurtdışı hizmet borçlanmasından yararlanabilecekler 3201 sayılı Kanunun “Amaç ve kapsam” başlığını taşıyan ve 6552 sayılı Kanun ile değişik 1. maddesinde sayılmıştır. Maddeye göre, Türk vatandaşları ile doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin 18 yaşını doldurduktan sonra Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, sosyal güvenlik kuruluşlarına prim ödenmemiş olması ve istekleri hâlinde yurtdışı hizmet borçlanmasından kapsamında değerlendirilebilecektir.
Bu makalemizde yurt dışı hizmet borçlanmasından yararlanabilmek için en Temel şart olan Türk vatandaşı olma şartının hangi durumlarda yerine getirilmiş sayılacağı ile ilgili Kanunlarda yapılan tüm değişiklikler anlatılarak gelinen son nokta hakkında gerekli açıklamaları sizlerle paylaşacağız.
6552 Sayılı Kanun ÖNCESİ Türk Vatandaşı Olma Koşulu
3201 sayılı Kanun gereğince kişilerin yurtdışı hizmet borçlanmasından faydalanabilmeleri için Türk vatandaşı olmak, belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak, hizmetleri belgelendirmek ve yazılı talepte bulunmak şartları aranmaktadır.
Yurtdışı hizmet borçlanmalarında Türk vatandaşı olma şartının iki halde yerine getirilmesi zorunludur. Bunlardan biri, borçlanılması istenilen sürelerde ilgilinin Türk vatandaşı olması, diğeri ise yazılı başvuru tarihi itibariyle Türk vatandaşı olmasıdır.
Buna göre;
1)Türk vatandaşlığında geçmeyen yurtdışı veya ev kadınlığı süreleri borçlandırılmayacağı gibi, borçlanma başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadığı tespit edilen sigortalı ve hak sahiplerinin borçlanma talepleri reddedilmektedir.
2) Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığı devam edenler ( YANİ ÇİFTE VATANDAŞ OLANLAR) de söz konusu Kanun ile getirilen düzenlemeden yararlanabileceklerdir.
6552 Sayılı Kanun SONRASI Türk Vatandaşı Olma Koşulu
Sosyal Güvenlik Kurumu ile Yurt dışında yaşayan ve borçlanma müracaatında bulunan vatandaşlarımızın en çok karşı karşıya kaldığı konu ; Türk vatandaşlığından çıkmadan önce borçlanma talebinde bulunulmayan yurtdışı süreleri kazanılmış hak niteliği taşımadığından bahisle, kamu oyunda “pembe ya da mavi kart sahibi” olarak bilinen doğumla Türk vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazananlar, başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadıklarından borçlanma kapsamındaki sürelerde Türk vatandaşı olsalar bile, borçlanma hakkından yararlanamıyorlardı.
Bu durum 6552 sayılı Kanun’un 28. maddesi ile 3201 sayılı Kanun’un 1. maddesinde yapılan değişiklikle şu şekilde düzenlenerek ; doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin on sekiz yaşını doldurduktan sonra Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık sürelerinin borçlanma yoluyla sigortalılık hizmetlerine dahil edilebileceği kabul edilmiştir.
Bu maddede yapılan değişiklik ile borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşlarının yanı sıra, sadece talep tarihinde Türk vatandaşı olmamasına rağmen izinle Türk vatandaşlığını kaybeden sigortalıların kendilerine yurtdışında Türk vatandaşı olarak geçen süreleri borçlanma hakkı verilmiştir.
İzinle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin borçlanma hakkından yararlanabilmeleri için borçlanmak istedikleri sürede Türk vatandaşı olma zorunluluğu bulunduğundan Türk vatandaşlığının kaybedilmesinden sonra yurtdışında geçen sigortalılık, işsizlik ve ev kadınlığı süreleri borçlanma kapsamında değerlendirilmediği göz ardı edilmemelidir.
Sonuç Olarak ;
- Borçlanılacak sürelerde Türk vatandaşı olmak kaydıyla borçlanma talep tarihinde;
- Türk vatandaşı olanlar
- Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmiş olanlar
- Çifte vatandaş olanlar
borçlanma hakkına sahiptir.
- Maalesef ki bu değişiklikte hak sahipleri unutulmuş olup ; Hak sahiplerinin borçlanma talebinde bulundukları tarihte Türk vatandaşı olmaları şarttır. Ayrıca çifte vatandaş olan hak sahipleri borçlanma hakkına sahiptir.
DÜNYA EMEKLİLİK MERKEZİ'NE NASIL ULAŞIRIM?
Beyazıt Mah. Taraklı Sk. Canlı İş Merkezi
No:19 K:6 D.11/12 Yıldırım /BURSA
Adres tarifi : Duaçınarı Metro istasyonu karşısı / Bursa Tapu Müdürlüğü Yanı
Tel. : +90 (224) 888 00 70 - +90 (224) 250 00 20
Gsm : +90 507 100 60 89
WhatsApp Danışma Hattı : +90 507 100 60 89